Trikotillomani, sadece yaşayanların tam olarak anlayabileceği, hem ilginç hem de zorlu bir psikolojik bozukluktur. Kişiyi yalnızca fiziksel anlamda değil, aynı zamanda sosyal olarak da derinden etkileyen bu hastalık, saç yolma gibi kontrolsüz bir davranışa yol açar ve kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
Trikotillomani (saç yolma bozukluğu), bir kişinin stres, kaygı veya diğer duygusal durumlarla başa çıkmak için kontrolsüz bir şekilde saçlarını, kirpiklerini veya kaşlarını yolmasıyla karakterize edilen bir psikolojik bozukluktur.Trikotillomani olan kişiler saçlarını yolmak için yoğun bir istek duyarlar ve bunu yapana kadar artan bir gerginlik yaşarlar. Saçlarını yolduktan sonra bir rahatlama hissi duyarlar. Kişi bazen stresli bir durumla karşılaştığında saçını yolabilir veya bunu pek düşünmeden yapabilir.Trikotillomani hastalığı olan çoğu kişi saçlarını kafa derisinden çeker, ancak bazıları saçlarını başka bölgelerden de çeker, örneğin:kaşlarkirpiklergenital bölgesakal veya bıyıkBaştaki kel alanlar alışılmadık bir şekle sahip olabilir ve başın bir tarafını diğerine göre daha fazla etkileyebilir.Trikotillomani utanç ve düşük öz saygı duygularına neden olabilir. Etkilenen kişiler durumlarını kendilerine saklamaya çalışabilirler.Bu hastalığın kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, birkaç faktörün etkili olabileceği düşünülmektedir:Genetik Faktörler: Trikotillomani’nin ailede başka bireylerde görülmesi, genetik bir yatkınlığın olduğunu gösteriyor. Bazı çalışmalar, bu bozukluğun ailesel bir geçişi olabileceğini ortaya koymuştur.Beyin Kimyası: Beyindeki kimyasal dengesizlikler, özellikle serotonin ve dopamin gibi nörotransmitterlerin dengesizliği, Trikotillomani’nin gelişiminde etkili olabilir. Bu nörotransmitterler, duygusal ve davranışsal düzenlemeyi kontrol eder.Psikolojik Faktörler: Duygusal stres, kaygı, depresyon, öfke ve hatta can sıkıntısı, kişiyi saç yolma davranışına yönlendirebilir. Bu davranış, bir rahatlama veya ödül duygusu yaratabilir.Çevresel Etmenler: Travmalar, çocukluk dönemi stresleri veya olumsuz yaşam olayları da Trikotillomani’nin gelişiminde tetikleyici olabilir. Örneğin, aşırı baskı altında olmak veya zorlayıcı durumlarla karşılaşmak bu durumu başlatabilir.Bilişsel ve Davranışsal Faktörler: Bazı teoriler, Trikotillomani’yi, kişilerin kaygıyı azaltmak için yanlış başa çıkma stratejileri kullanması olarak açıklar. Saç yolma, anlık rahatlama sağlasa da, uzun vadede davranışın devam etmesine neden olabilir.Saçınızı çekme isteği duyduğunuzda trikotilomani hastası olan kişilerin size yardımcı olabilecek bazı ipuçları:Stres topu veya benzeri bir şey sıkın,Yumruğunuzu bir top haline getirin ve o koldaki kasları sıkın,Bir stres oyuncağı kullan,Bandana veya bere gibi dar bir şapka takın,Herhangi bir stresi veya kaygıyı hafifletmek için rahatlatıcı bir banyo yapın,Çekme isteği geçene kadar derin nefes alma egzersizleri yapın,Egzersiz yapmak,Saçını kısa kestirin.